Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Gelir Vergisi Genel Tebliği
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, “Gelir Vergisi Genel Tebliği”ni Resmi Gazete’de yayımladı. Bu tebliğ ile aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, ilgili kanun çerçevesinde yürüttükleri faaliyetler dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerin tevkifat kapsamına alındığı duyuruldu. Daha önce Cumhurbaşkanı Kararı ile tevkifat oranı %1 olarak belirlenmişti. Tebliğ, bu düzenlemenin uygulanmasına yönelik usul ve esasları açıklamakta ve örnekler sunmaktadır.
Kimler tevkifat yapmakla yükümlü olacak?
Aracı hizmet sağlayıcıları, başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yürütülmesine elektronik ticaret ortamı sağlayan gerçek ve tüzel kişiler, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret pazar yerinde mal veya hizmetlerin teminine yönelik sözleşmelerin yapılmasına veya siparişlerin verilmesine imkan tanıyan aracı hizmet sağlayıcıları, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla aracılık yaptıkları ödemeler üzerinden vergi tevkifatı yapmakla yükümlüdürler.
Kimlerden tevkifat yapılacak?
Hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret faaliyetlerinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret pazar yerinde veya kendi elektronik ticaret ortamlarında mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcılarından, yaptıkları mal satışı ve hizmet ifaları karşılığı kendilerine yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılacaktır. Ayrıca, Türkiye’deki iş yeri veya daimi temsilcileri aracılığıyla faaliyet gösteren dar mükellef kurumların hizmet sağlayıcı veya elektronik ticaret hizmet sağlayıcı olmaları durumunda, bunlara yapılan ödemelerden de tevkifat gerçekleştirilecektir.
Kimlerden tevkifat yapılmayacak?
Elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren ve ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dolayısıyla vergi mükellefiyeti bulunmayan kişiler, Kanunun ilgili maddesi uyarınca vergiden muaf esnaflar, kazançları basit usulde tespit edilenler ve hasılatları üzerinden tevkifat yapılanlara yapılan ödemelerde tevkifat söz konusu olmayacaktır.
Tevkifat yapılmayacak ödemeler
Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları tanımına girmekle birlikte, kendi mal ve hizmet satışlarını gerçekleştirenler ile mükelleflerin kendilerine ait mal ve hizmetleri sattıkları durumlarda, bu ödemeler üzerinden tevkifat yapılması mümkün değildir. Ayrıca, geçiş döneminde, 2024 yılı içerisinde gerçekleştirilen mal ve hizmet satışlarına ilişkin ödemelerin, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına Ocak 2025’te yapılması durumunda da bu ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.
Tevkifat matrahı
Tevkifat matrahı, “Hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları tarafından gerçekleştirilen mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin katma değer vergisi ve konaklama vergisi hariç ürün satış ve hizmet bedeli ile aracı hizmet sağlayıcıları veya elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının ödül ve prim gibi adlar altında hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına sağladıkları menfaatler” olarak tanımlanmıştır. Tevkifat, gayrisafi tutar üzerinden gerçekleştirilecek olup, katma değer vergisi ve konaklama vergisi tevkifat matrahına dahil edilmeyecektir. Taraflar arasında yapılan sözleşmeler çerçevesinde, komisyon ücreti, kargo bedeli, hizmet bedeli, banka komisyon ücretleri gibi adlarla yapılan ödemelerden kesilen bedeller tevkifat matrahından düşürülemeyecektir.
Tevkif edilecek verginin beyanı ve ödenme zamanı
Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına gerçekleştirdikleri ödemeler üzerinden yaptıkları tevkifatları, izleyen ayın 26. günü akşamına kadar muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edip ödemekle yükümlü olacaklardır.
Ürün iadelerinde tevkifat durumu
Mal satışı ve hizmet ifasında bulunanlara tevkifat yapılarak ödeme gerçekleştirildikten sonra, müşterilerin ürün iadesi durumunda, iade edilen ürün bedeli tevkifat matrahı ile ilişkilendirilmeyecek ve mal satışı ile hizmet ifası yapanların geçici vergi beyannameleri ve yıllık beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Aynı ay içerisinde, tevkif edilen verginin vergi dairesine beyan edilip ödenmeden önce ürünün ve bedelinin iade edilmesi durumunda ise iade edilen ürün bedeli üzerinden tevkifat yapılmayacak ve aracı hizmet sağlayıcıları ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının kayıtlarında gerekli düzeltme işlemleri yapılabilecektir.
Tevkif edilen vergilerin mahsubu ve iadesi
Tevkif edilen vergiler, mal satışı ve hizmet ifası yapan mükellefler tarafından geçici vergi ve yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Yıllık beyannamelerde mahsup edilemeyen tutarlar, daha önceki tebliğlerde yer alan düzenlemeler kapsamında iadeye konu edilecektir. Bu tebliğ, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
